سرور پشتیبان چیست؟

۵دلیل تهیه فایل پشتیبان از داده

در این مقاله قصد داریم ابتدا به مفهوم فقدان داده (Data Loss) و لزوم بکاپ‌گیری از اطلاعات بپردازیم و سپس سرور پشتیبان (Backup Server) را بررسی کنیم. با ما همراه باشید.

دلایل از دست رفتن دیتا (Data Loss)

فقدان داده سرور گاهی به صورت سهوی و تصادفی و گاهی هم به عمد به دلایل زیر اتفاق می‌افتد:

• سرقت
• خطای انسانی
• ویروس
• خرابی نرم‌افزارها
• مشکل در سخت‌افزار
• وجود بدافزارها
• قطعی برق
• حوادث طبیعی

در میان دلایل فوق، اصلی‌ترین علتی که می‌توان برای از دست رفتن داده‌های مهم و حساس در نظر گرفت، خطای انسانی است. یک کاربر با مواردی مانند دستکاری کردن اطلاعات با تایپ، ویرایش، آپدیت و حذف، مستعد بروز خطاست. به طور کلی حذف اطلاعات به صورت تصادفی و نیز ریختن مایعات را می‌توان شایع‌ترین خطای انسانی در Data Loss برشمرد. وابستگی سازمان‌ها به اطلاعات خود، هر روز افزایش پیدا می‌کند. در طی این دو سال نیز، وجود ویروس کرونا و به دنبال آن دورکاری پرسنل شرکت باعث شده است که دسترسی به داده‌ها از راه دور بیش از پیش مورد اهمیت قرار بگیرد. اطلاعاتی که دسترسی به آن‌ها از راه دور صورت می‌گیرد مواردی مانند سوابق گذشته، فایل‌های اشتراکی، اتوماسیون اداری، ایمیل‌ها و اطلاعات شخصی و نیز مستندات شرکت را شامل می‌شود. با توجه به ارتباط مستقیم این اطلاعات با ادامه فرایند کسب و کارها، این که از وقوع اتفاق، جلوگیری شود برای محافظت از اطلاعات و نیز تأمین امنیت آینده کسب و کار، عاقلانه‌تر است.
تهیه نسخه پشتیبان (Backup)  از داده‌ها و اطلاعات داخل شبکه، از جمله وظایفی است که برای یک مدیر شبکه تعریف شده است. اطلاعات مهم‌ترین دارایی یک شرکت است که متأسفانه بعضی از شرکت‌ها،دقیقاً بعد از، از دست رفتن هاردسرور خود یا درگیر بدافزار شوند و یا حتی یک نوسان برق، اطلاعات آن‌ها را از بین ببرد، متوجه ارزش و اهمیت آن می‌شوند. برای جلوگیری از، از دست رفتن اطلاعات در شبکه، لازم است شبکه به خوبی مورد تجزیه و تحلیل قرار بگیرد و از سرویس‌های آن کاملاً آگاهی کسب شود و در نهایت با استقرار سرور پشتیبان (Backup Server) می‌توان امنیت اطلاعات را تا حد زیادی تأمین نمود. روش‌ها و راهکارهای مختلفی برای پشتیبان‌گیری وجود دارد که انتخاب روش بکاپ به تجهیزی که قصد تهیه فایل پشتیبان از آن را داریم بستگی دارد. روش تهیه بکاپ از یک سرور فیزیکی، یا ماشین مجازی، فایل سرور، اکتیو دایرکتوری و تجهیزات دیگر با هم متفاوت است و بر اساس نیاز کاربر و همچنین نوع اطلاعات موردنظر و نیز نوع سرویس، بازه زمانی و تعداد دفعات بکاپ‌گیری تعیین می‌شود.

بررسی انواع بکاپ

 ۵ روش بکاپ‌گیری اطلاعات

1. 1. 1. پشتیبان‌گیری کامل (Full Backup)
      2. پشتیبان‌گیری افزایشی (Incremental Backup)
      3. پشتیبان‌گیری افزایشی معکوس (Reverse incremental Backup)
      4. پشتیبان‌گیری دیفرانسیل (Differential Backup)
      5. Near-CDP Backup

پشتیبان‌گیری کامل (Full Backup)

در این شیوه، از کل داده‌ها یک نسخه کپی می‌شود. بنابراین همان‌طور که از اسم آن مشخص است یک روش کامل و در عین حال معتبرترین بکاپ است. بدیهی است با توجه به حجم زیاد اطلاعات که می‌بایست پشتیبان‌گیری شوند، نیاز به ابزارهای ذخیره‌سازی بسیار و نیز صرف زمان زیاد است. همین موضوع باعث شده است که تهه بکاپ به این شیوه، در بازه‌های زمانی مشخص توسط سازمان‌ها استفاده شود.

پشتیبان‌گیری افزایشی (Incremental Backup)

در این شیوه، پشتیبان‌گیری تنها مربوط به اطلاعات تغییریافته در مقایسه با نسخه قبلی است. بنابراین فرایند بکاپ از نظر زمانی با سرعت بیش‌تری انجام می‌شود و فضای ذخیره‌سازی کمتری نیاز است. بهتر است که تهیه فایل بکاپ در این شیوه به صورت دستی (Manual) نباشد. تنها مشکل این شیوه، سرعت کم در بازیابی اطلاعات است و آن هم به پیچیدگی و سرعت پایین عملیات برمی‌گردد که زمان بیش‌تری لازم دارد. در طی این فرایند، بازیابی آخرین نسخه فایل پشتیبان کامل صورت می‌گیرد و سپس مواردی که تغییر کرده‌اند (افزایشی) اعمل خواهند شد.

پشتیبان‌گیری افزایشی معکوس (Reverse incremental Backup)

نسخه بکاپ کامل از اطلاعات تهیه می‌شود و همسازن‌سازی این نسخه با live copy گرفته شده به صورت دوره‌ای انجام می‌گیرد و به ‌این ترتیب بازسازی نسخه‌های قدیمی صورت می‌گیرد. بازیابی اطلاعات در این شیوه، پیچیدگی خاصی ندارد زیرا نسخه‌های موجود، محدود هستند.

پشتیبان‌گیری دیفرانسیل (Differential Backup)

بکاپ دیفرانسل در واقع ترکیبی از بکاپ کامل و بکاپ افزایشی است، به این ترتیب کپی داده‌ها فقط از داده‌هایی که در مقایسه با نسخه کامل پیشین، تغییر یافته‌اند، انجام می‌شود. این فایل ترکیبی ایجاد شده تنها فایل اصلی و تغییرات بعد از آن را در برمی‌گیرد و توصیه می‌شود این فرایند به صورت خودکار انجام شود تا از بروز خطا جلوگیری شود.

Near-CDP Backup

در شیوه محافظت دائم از داده‌ها (Continuous Data Protection)، بدون معطلی فایل پشتیبان بعد از ایجاد هر تغییری در اطلاعات تهیه می شود . در این شیوه امکان بازیابی اطلاعات با رجوع به زمان موردنظر فراهم است و به این ترتیب امنیت بسیار خوبی ایجاد می‌شود. برای تهیه این نسخه پشتیبان نیاز به برنامه‌های کاربردی داریم که به آن‌ها CDP گفته می‌‌شود. شیوه کار اپلیکیشن‌های CDP، به این شکل است که فایل‌های پشتیبان افزایشی در فواصل زمانی مشخص (هر ساعت، هر 24 ساعت و …) تهیه می‌کنند. این فرایند به صورت خودکار انجام می‌شود. از این‌رو بازیابی اطلاعات نیز بر اساس  همین بازه‌های زمانی مشخص صورت می‌گیرد. این روش معمولاً در ماشین‌های مجازی و برای پشتیبان‌گیری سرویس سرور-کلاینت سازمانی به کار گرفته می‌شود.
پیشنهاد می‌کنیم مقاله نحوه ریکاوری و بازیابی اطلاعات ریدشده را مطالعه کنید.

از این ۵ اشتباه رایج در زمان پشتیبان‌گیری اجتناب کنید!

1. 1. 1. بی توجهی از پشتیبان‌گیری از بعضی از اطلاعات، که معمول‌ترین اشتباه است. علت این بی‌توجهی به در دسترس نبودن اطلاعات یا بی‌اهمیت بودن آن‌ها در آن زمان بوده است، که در نهایت اطلاعات از بین می‌روند.
      2. ذخیره فایل پشتیبان در سخت‌افزار حاوی فایل اصلی: توجه داشته باشید که دلیل گرفتن بکاپ، نگه‌داری اطلاعات در محیط امن است. بنابراین برای این‌که خیالتان راحت باشد اگر برای فایل اصلی اتفاقی بیفتد به عنوان مثال سخت‌افزار حاوی فایل اصلی آسیب ببیند، یک نسخه از فایل را در اختیار دارید، می‌بایست در یک سخت‌افزار دیگری نگهداری شود.
      3. غفلت از تست کردن نسخه پشتیبان: این‌که صرفاً یک فایل پشتیبان تهیه کنید، کفایت نمی‌کند. مرحله بعد بررسی اطلاعات بکاپ است تا از در دسترس بودن آن در مواقع ضروری، اطمینان حاصل شود. این مرحله بسیار حائز اهمیت است.
      4. عدم تهیه نسخه پشتیبان در فواصل زمانی مشخص و به طور منظم : زمانی که اطلاعات سازمان، به طور مرتب در حال به روزرسانی است، موضوع تهیه بکاپ به طور منظم و در بازه‌های زمانی مشخص، بیش از پیش اهمیت پیدا می‌کند.
      5. تهیه فایل‌های بکاپ ، بدون درج اتیکت : لازم است زمانی که از یک سخت‌افزار (یا سرور یا کامپیوتر) بکاپ تهیه می‌کنید، اطلاعات مربوط به هر سخت‌افزار را روی نسخه بکاپ درج کنید. به این‌ترتیب در زمان بازیابی فایل‌های پشتیبان درست را برای تجهیز مرتبط با آن بازیابی خواهید کرد.

سرور پشتیبان چیست؟

در تعریف سرور پشتیبان باید بگوییم که نوعی سرور است که در یک سرور اختصاصی یا سرور ریموت، نسخه بکاپ از داده‌ها، فایل‌ها، برنامه‌ها و یا دیتابیس ارائه می‌شود. قابلیت سرور پشتیبان تنها به ارائه نسخه بکاپ از اطلاعات محدود نمی‌شود، بلکه فناوری‌های سخت‌افزاری و نرم‌افزاری که توسط این سرور ارائه می‌شود، امکان اتصال سرویس‌های ذخیره‌سازی و ریکاوری پشتیبان را به کامپیوترها، سرور و تجهیزات مرتبط به آن فراهم می کند.

سرور پشتیبان از چه تجهیزاتی تشکیل شده است؟

سرور پشتیبان (Backup Server) ، یک سرور سخت‌افزاری استاندارد را شامل می‌شود که می‌تواند به میزان قابل توجهی، ظرفیت ذخیره‌سازی ارائه دهد. راه‌اندازی این نوع سرور به کمک درایوهای ذخیره‌سازی که از  ظرفیت بالایی برخوردارند و نیز یک نرم‌افزار بکاپ سرور، صورت می‌گیرد. برای این‌که فواصل زمانی و تعداد دفعات پشتیبان‌گیری مشخص شود، از یک اپلیکیشن کلاینت استفاده می‌شود و یا در سیستم عامل میزبان کانفیگ می‌شود. برنامه‌ریزی زمانبندی، بعد از برقراری ارتباط بین میزبان و سرور پشتیبان انجام می‌شود و سپس فرایند بکاپ‌گیری اطلاعات شروع خواهد شد.

استفاده از سرور پشتیبان مقرون به صرفه است و فایل بکاپ تهیه شده که عمدتاً به شکل فشرده است از قابلیت انتقال روی کامپیوتر یا یک هارددیسک دیگر برخوردار است.

سرویس پشتیبان‌گیری سرور به چه منظوری راه‌اندازی می‌شود؟

اگر بخواهیم هدف از تهیه بکاپ از اطلاعات سرور را به طور خلاصه بگوییم باید دلایل زیر را به طور کلی مطرح کنیم:

• ممانعت از از دست رفتن اطلاعات
• تأمین امنیت اطلاعات سازمان
• نگهداری اطلاعاتی که در حال حاضر استفاده‌ای از آن نمی‌شود اما در آینده، احتمال استفاده از آن وجود دارد. از آن‌جایی که کسب و کارها با افزایش حجم اطلاعات، ممکن است با کمبود فضای حافظه مواجه شوند، در چنین شرایطی از اطلاعات غیرضروری با احتمال نیاز در آینده، پشتیبان تهیه می‌کنند و بعد از آن می‌توانند فایل اصلی را ا هارددیسک پاک کنند تا فضای بیش‌تری برای اطلاعات جدید باز شود.
• عدم امکان ریکاوری بعضی از اطلاعاتی که به هر دلیلی پاک شدند.
• قابلیت همگام‌سازی اطلاعات
• غیرممکن بودن و یا زمان‌بر بودن تولید دوباره اطلاعات

مزیت تهیه نسخه پشتیبان از اطلاعات سرور (بکاپ سرور)

تهیه پشتیبان از اطلاعات سرور، یک روش محافظت از سرور در بهترین و پایدارترین شکل آن است و می‌تواند به شما برای تأمین امنیت اطلاعات سرور در مقابل خرابی‌ها اطمینان خاطر ببخشد.

مزایای بکاپ سرور:

• انجام پشتیبان‌گیری و فرایند بازیابی با سرعت بالا
• قابلیت تهیه پشتیبان از ایمیل‌ها، فایل‌ها، پارتیشن و فولدرها به صورت مستقل
• قابلیت تهیه فایل پشتیبان از اطلاعات با سرعت بالا تنها با یک کلیک کردن
• امکان زمان‌بندی پیشرفته برای تهیه بکاپ
• ارائه دیسک بوت برنامه همراه تمام ویژگی‌های آن
• قابلیت ایجاد یک محیط ایمن به منظور اجرای فایل‌های خراب، تماشای سایت و ایمیل مشکوک
• قابلیت ایجاد یک پارتیشن مطمئن برای پشتیبان
• قابلیت انتخاب بکاپ بی‌وقفه و به صورت دائم  برای درایو یا مسیر موردنظر
• قابلیت تبدیل دوطرفه بکاپ های ساخته شده با ویندوز به نسخه‌ی قابل استفاده و برعکس
• قابلیت پشتیبانی از هارددیسک‌های مختلف، FTPها ، USBها و ….
• قابلیت پشتیبانی از RAID به طور کامل
• قابلیت یکپارچه‌سازی برنامه با ابزار پشتیبانی سیستم‌عامل‌های مختلف
• قابلیت پشتیبانی از USB 3.0 به طور کامل
• برخورداری از یک نرم‌افزار مدیریت پارتیشن کوچک

نرم‌افزار پشتیبان‌گیری از سرور  (Server Backup) چیست؟

برای این‌که اطلاعاتی که از طریق سخت‌افزار سرور، ذخیره و پردازش شده‌اند به طور امن نگه‌داری شوند، و از خرابی مکانیکی یا حتی خطای کاربر در امان بمانند، لازم است از اطلاعات سرور، بکاپ گرفته شود. این وظیفه بر عهده نرم‌افزارهای بکاپ سرور قرار گرفته است. به کمک نرم‌افزارهای بکاپ سرور، ذخیره‌سازی اطلاعات سرور در یک مکان از راه دور (Remote Location) ، فضای ابری از راه دور (Remote Cloud) یا روی سخت افزارهای داخل خود سازمان صورت می گیرد. نرم افزار بکاپ سرور توسط سازمان‌ها برای مصون ماندن از Data Loss، اطمینان از دسترسی کامل به اطلاعات کسب و کار یا اطلاعات تجاری مربوط به مشتریان خود بهره می‌گیرند. افزون بر نرم‌افزار بکاپ سرور، ابزار Server Backup نیز وجود دارد که به لحاظ فناوری مورداستفاده با سایر فناوری‌ها و تکنیک‌های استفاده شده در بکاپ فرق دارد. ارتباط این ابزار با سرور به صورت مستقیم برقرار می‌شود و فقط وظیفه ذخیره‌کردن اطلاعات بر عهده آن است.

بر چه اساسی می‌توان یک محصول را در گروه پشتیبان‌گیری از سرور (Server Backup) قرار دارد؟

3 فاکتور وجود دارند که روی قرارگرفتن یک محصول در رده بکاپ سرور، تأثیرگذار هستند؛ این فاکتورها عبارتند از:

• قادر به ذخیره اطلاعات سرور در یک مکان با دسترسی از راه دور (Remote Location) یا سرورهای داخلی (in-house servers) را داشته باشد.
• بین سرور و Storage که برای پشتیبان‌گیری از داده‌ها در نظر گرفته شده است، یک اتصال به شکل مستقیم برقرار شود.
• پشتیبانی از ذخیره‌سازی فایل پشتیبان (Backup) در سطح enterprise انجام شود.

معرفی 10 نرم افزار بکاپ سرور برتر در سال 2021

• Veeam Backup & Replication
• Acronis Cyber Backup
• Acronis Cyber Protect Cloud
• MSP360
• Unitrends Data Center Backup and Recovery
• Altaro VM Backup
• N-able Backup
• NAKIVO Backup & Republication
• Druva Phoenix
• Rubrik

جمع‌بندی

در این مطلب، ضمن معرفی انواع روش‌های بکاپ سعی کردیم شما را با سرور پشتیبان و مزایای آن آشنا کنیم. انتخاب نوع بکاپ و نیز شرکتی که بتواند خدمات بکاپ‌گیری را به شما ارائه دهد، با توجه به نیاز شما به تصمیم شما بستگی دارد؛ اما لطفا در انتخاب شرکت معتبر کوتاهی نکنید زیرا مجدد تأکید می‌کنیم که اطلاعات، مهم‌ترین دارایی یک سازمان است و چنانچه از دست برود، دچار مشکلات فراوانی خواهید شد، ضمن آن‌که با انتخاب یک شرکت معتبر برای بکاپ‌گیری اطلاعات خود، شما مهم‌ترین گام به سوی آینده و پیشرفت کاری خود را با اطمینان خاطر برمی‌دارید و زمان و هزینه خود را ذخیره می‌کنید.