پیش از آن‌که با انواع سیستم عامل سرور آشنا شویم و بدانیم مناسب‌ترین نوع آن برای سرور، کدام است، ابتدا لازم است مروری داشته باشیم به مفهوم سیستم عامل و تفاوت آن در کامپیوترهای معمولی و سرور را با هم بررسی کنیم. با ما همراه باشید. زمانی که سرور مورداستفاده ما اختصاصی باشد، پشتیبانی و میزبانی یک سایت به سهولت با راه‌اندازی سرور و نصب نرم‌افزارهایی که برای کسب و کار خود لازم دارید، امکان‌پذیر می‌شود. سرورهای اختصاصی در مقایسه با انواع ابری و دیگر سرویس‌های IT، امنیت بیش‌تری را فراهم می‌کنند و نگران منابع اشتراکی نخواهید بود. اما می‌بایست برای ارائه خدمات از سوی سرور شما به عنوان سرور هاست، نرم‌افزارهای موردنیاز را نصب، پیکربندی و راه‌اندازی کنید و این دقیقاً همان سیستم‌عامل (OS) است.
برای آشنایی با انواع سرور hp و اطلاع از موجودی و قیمت آن، پیشنهاد می‌کنیم مقاله سرور اچ پی را مطالعه کنید.
آشنایی با سیستم عامل
سیستم عامل با در اختیار گرفتن منابع کامپیوتر، بستری برای اجرا شدن نرم‌افزار کاربردی فراهم می‌کند. خدماتی توسط سیستم‌عامل به این برنامه‌های کاربردی و در نتیجه کاربر ارائه می‌شود. در واقع برای استفاده از سخت‌افزار کامپیوتر(سرور) نیاز به یک نرم‌افزار برای دادن دستور به سرور داریم. سیستم‌عامل‌ها در شبکه دستوراتی که کاربر از طریق ابزارهای ورودی (صفحه کلید یا Mouse) وارد می کند را به سخت‌افزار منتقل می‌کنند و نقش یک واسط ارتباطی بین کاربر و سخت‌افزار کامپیوتر را ایفا می‌کنند. سیستم عامل به عنوان الزامی‌ترین بخش سرور اختصاصی شناخته می‌شود. نصب این بخش اساسی سرور می‌بایست توسط تأمین‌کننده هاست سرور شما و یا تیم فنی سازمان صورت بگیرد. سرورهای اختصاصی به طور پیش‌فرض فاقد سیستم عامل هستند و انتخاب نوع آن بر عهده شماست.
تفاوت سیستم عامل سرور با سیستم عامل معمولی
پیش از این‌که به بررسی انواع سیستم عامل سرور و انتخاب بهترین نوع آن برای سرور خود، بپردازیم. لازم است بدانیم بین سیستم عامل سرور و سیستم عامل معمولی چه تفاوت‌هایی وجود دارد؟ سیستم عامل معمولی بستری برای اجرای نرم‌افزارهای کاربردی مانند word, excel, photoshop ، انواع game و نیز برنامه‌های کاربردی برای سرچ در اینترنتی و چک کردن ایمیل، فراهم می‌سازد. ضمن آن‌که امکان برخورداری از اتصالاتی مانند LAN و Bluetooth نیز فراهم است. سیستم عامل معمولی در مقایسه با سیستم عامل سرور دارای قیمت پایین‌تری هستند. سیستم عامل سرور ضمن برخورداری از میزان حافظه بالاتر، اتصالات کاربری نامحدود ارائه می‌دهد و می‌تواند نقش یک سرور وب، سرور پایگاه داده یا سرور ایمیل را ایفا کند. با توجه به مجموعه خدماتی که ارائه می‌دهد بدیهی است که هزینه بالاتری در مقایسه با سیستم عامل‌های معمولی دارد. افزون بر آن‌چه گفته شد، امکان استفاده از سیستم عامل سرور به‌صورت شبکه‌ای وجود دارد یعنی سیستم عامل سرور قادر به مدیریت چندین دسکتاپ است. حال که بحث هزینه‌ها مطرح شد، پیشنهاد می‌کنیم مقاله سرور دست دوم ارزان را مطالعه کنید.
تشخیص سیستم عامل مناسب برای سرور اختصاصی و سیستم خانگی
برای کامپیوترهای خانگی، سیستم عامل‌های ویندوز و مک بهترین انتخاب محسوب می‌شوند. به خصوص این‌که نیازی به شخصی‌سازی وجود ندارد. برای سرورها، اجازه بدهید با هم به بررسی انواع سیستم عامل سرور بپردازیم و بعد بررسی کنیم که با توجه به فعالیت شما، کدام یک برای سرور اختصاصی شما مناسب‌تر است. برای سرور از سیستم عامل‌های مختلفی می‌شو استفاده کرد که بدیهی است هرکدام مزایا و معایبی دارند. در این میان دو سیستم عامل بیش از سایرین مورد استقبال قرار گرفته است. سیستم عامل ویندوز و سیستم عامل لینوکس.
معرفی سیستم عامل ویندوز سرور
سیستم عامل ویندوز (Windows) مایکروسافت به طور گسترده‌ای در سطح جهان روی سرورها نصب شده است و رقم تقریبی بیش از 1.5 میلیارد دستگاه در سراسر جهان را به خود اختصاص داده است. توجه داشته باشید که ویندوز هم در سرور اختصاصی و هم در یک کامپیوتر خانگی قابل نصب است اما راه‌اندازی آن در این دو بسیار متفاوت است. ویندوز از قابلیت تفسیر و پردازش از سوی سرورهای اختصاصی از طریق دسکتاپ برخوردار است و هم‌چنین چنانچه سیستم عامل سرور هاست شما، ویندوز باشد به لحاظ رابط گرافیکی و گزینه‌های مدیریتی و راهبری به سیستم خانگی شباهت دارد. و بر اساس همین تشابه حتی اگر کسب و کار شما از تیم متخصص IT بهره‌مند نباشد و قصد مدیریت و کانفیگ منابع سرور را داشته باشید، استفاده از ویندوز یک انتخاب ایده‌آل است. امکان بهره‌‌مندی از رابط راه دور دسکتاپ توسط سرورهای ویندوز وجود دارد و می‌توانید با کمک آیکون‌ها و منوی شبیه به سیستم خانگی، مدیریت سرور را نیز انجام دهید. کنترل مدیریت سرور تا سطح تقریبا پیچیده که تنظیمات کانفیگ پایگاه داده، دسترسی کنترل، برنامه‌های کاربردی و نیز ایمیل شرکت را شامل می‌شود. این در حالی است که در سیستم عامل لینوکس با دستورات خطی و سینتکس مواجه هستیم.
اگر سیستم عامل انتخابی شما برای سرور، ویندوز باشد به صورت اختصاصی توسط مایکروسافت حمایت خواهید شد و چنانچه قصد راه‌اندازی وب‌سایت داشته باشید، ضمن برخورداری از بهترین پشتیبانی، کارکردن با اسکریپت مایکروسافت ASP و ASP.NET ساده تر است. سیستم عامل ویندوز زبان‌های برنامه‌نویسی بیش‌تری را پشتیبانی می‌کند، ضمن آن‌که افزون بر بانک اطلاعاتی MUSQL، ورژن‌های متنوعی از بانک اطلاعاتی MSSQL نیز قابل استفاده است. به طور کلی کار با ویندوز به دلیل برخورداری از رابط گرافیکی بسیار قوی،در مقایسه با محیط‌های متنی Linux خوشایندتر است. IIS در این سیستم عامل به عنوان سرویس‌دهنده وب شناخته می‌شود. ورژن‌های متنوعی از ویندوز سرور به نام‌های windows server 2003,2008,2012 و … عرضه شده است.
معرفی سیستم عامل لینوکس سرور
سیستم عامل لینوکس در مقایسه با ویندوز اگرچه به نظر می‌رسد با استقبال کمتری مواجه شده است، اما نمی‌توان این نظر را درست پنداشت. زیرا لینوکس دارای توزیع‌های مختلفی است و به سختی می‌توان به آمار استفاده از پلتفرم‌های کد باز از جمله لینوکس دسترسی پیدا کرد. اما با توجه به این‌که سیستم عامل‌های گوگل- اندروید مبتنی بر لینوکس هستند، شاهد رقابت بسیار نزدیک بین ویندوز و لینوکس هستیم. سیستم عامل لینوکس در زیرساخت‌های پیشرفته IT ، بیش‌تر ایفای نقش می‌کند و بر همین اساس اجرای 30 درصد وب‌سایت‌ها برعهده ویندوز است و این درحالی است که این عدد برای لینوکس به 37 درصد می رسد. برای کاربران هاست وب، لینوکس زیرمجموعه یونیکس است. در حقیقت لینوکس یک پلتفرم کدباز توسعه‌یافته با Unix است که به طور تقریبی اختیار 70 درصد وب هاست جهانی را در دست دارد. وقتی می‌گوییم لینوکس مبتنی بر unix است و امنیت بالاتری در مقایسه با ویندوز ارائه می‌دهد، بنابراین الزامی برای نصب آنتی‌ویروس روی آن وجود ندارد. این سیستم‌عامل به طور پیش‌فرض رایگان است و با برخورداری از Kernel ، چنانچه دچار هنگ شود بدون هیچ مشکلی می توان از برنامه های دیگر استفاده کرد و نیازی به راه‌اندازی مجدد سیستم نیست. شناسایی سخت‌افزارها به طور پیش‌فرض توسط لینوکس انجام می‌شود و قابلیت پشتیبانی از فایل‌های سیستمی لینوکس با نام (XFS) تا 1000TB وجود دارد. و این در حالی است که فایل های سیستمی ویندوز با نام (NTFS) تا 16TB بدون مشکل پشتیبانی می‌شوند. قابلیت پشتیبانی از تعداد 1024 پردازنده در لینوکس وجود دارد، اما ویندوز فاقد این قابلیت است.
سیستم عامل لینوکس سرور از چه مزایایی برخوردار است؟
نیاز به دانش و تخصص بالاتر برای استفاده از لینوکس ، نباید باعث شود چشممان را روی مزایای فراوانی که فراهم می‌کند، ببندیم. مزایایی مانند:
- ارائه سرعت عمل بالاتر در مقایسه با ویندوز و قابلیت اصلاح خود بدون نیاز به reboot کامل
- امکان شخصی‌سازی به صورت کامل توسط کاربر و کانفیگ منطبق بر نیازهای کاربر و سازمان مربوطه
- امکان تقسیم منابع توسط کاربران و مشاهده آن در کنترل پنل Cpanel
- ارائه انعطاف‌پذیری بالاتر و امکان کنترل بیش‌تر
افزون بر همه موارد گفته شده، فراموش نکنید که لینوکس یک پلتفرم کدباز است و در نتیجه از قیمت پایین‌تری برخوردار است و منابع سرور مورد استفاده توسط لینوکس، از کارآمدی بسیار بالایی برخوردار است و همین امر به شما امکان می‌دهد بیش‌ترین خدمات را دریافت کنید. و دیگر مزیت این سیستم کد باز، ارائه آن با ورژن‌های مختلف است. توسعه‌دهندگان مختلفی با دریافت کد با لینوکس، سیستم عامل موردنیاز خود را طراحی و پیاده‌سازی می‌کنند. این کار به صورت مشابه توسط گوگل در ارتباط با اندروید صورت گرفته است. افرادی که به دنبال راه‌اندازی یک سرور اختصاصی کاملاً مختص خودشان هستند، سیستم عامل لینوکس و توزیع‌های مختلف آن بسیار برایشان ایده‌آل است. برای لینوکس، توزیع‌هایی ارائه شده‌اند که بعضی از پرطرفدارترین آن‌ها را در ادامه می خوانید، ضمن آن‌که عرضه توزیع‌های Red Hat Enterprise Linux و SUSE Linux Enterprise Server به صورت تجاری انجام گرفته است.
- CentOS
- Debian
- Arch Linux
- Fedora
- Raspbian
- Gentoo Linux
- Mageia
- OpenSUSE
- Ubuntu
- Linux Mint
بررسی چند توزیع محبوب از سیستم عامل لینوکس
- Ubuntu
Ubuntu با برخورداری از قیمتی مناسب و کارایی بالا ، یکی از کانفیگ‌های پرطرفدار لینوکس برای سرورهای اختصاصی محسوب می‌شود که توسط سازمان‌های معروف و بزرگی از جمله IBM ، HP Cloud و نیز مایکروسافت مورد استفاده قرار می گیرد. طراحی ubuntu به شکلی است که به صورت مستقیم در محیط Linux می‌توان شخصی‌سازی انجام داد و خدمات ارائه‌شده را اندازه‌گیری کرد. بر همین اساس علاوه بر این‌که برای شرکت‌های بزرگ از کارایی لازم برخوردار است، می‌تواند برای کسب‌و کارهای در حال رشد نیز مناسب باشد. - Red Hat Enterprise Linux
این نسخه همان‌طور که گفته شد به صورت تجاری عرضه شده است و پولی است و در نتیجه برای استفاده از آن می‌بایست مجوز لازم اخذ شود. این نسخه برای کسانی که تازه قصد دارند با سیستم عامل لینوکس کار کنند، این نسخه بر خلاف ubuntu نسخه مناسبی نیست. استفاده از این ورژن برای افرادی که در کسب و کار خود نیازمند دریافت امنیت و ثبات سرور در سطح بالایی هستند و این موضوع برایشان اولویت دارد، یک انتخاب ایده‌آل محسوب می‌شود. - CentOS
CentOS ورژن ارائه شده از Red Hat است که نیاز به کسب مجوز ندارد و به صورت کد باز عرضه شده است و به طور رایگان، در دسترس است. بدیهی است که دسترسی به تمام کاربردهای Red Hat توسط این ورژن امکان‌پذیر نیست و همین موضوع سبب شده است که تصور کنند ویژگی‌های کاربردی در سطح وسیعی عرضه نمی‌کند، این در حالی است که امنیت و مقاومت بسیار بالایی را ارائه می‌دهد. - Debian
ورژن Debian از نظر کانفیگ و نیز امکان شخصی‌سازی میان ورژن‌های ارائه شده از لینوکس، برتر است و پشتیبانی ارتباطی بسیار عالی و امنیت فوق العاده ارائه می‌دهد. این ورژن با نام Linux purists نیز شناخته می‌شود.
بررسی وجوه تشابه سیستم عامل‌های ویندوز سرور و لینوکس سرور
هر دو سیستم عامل سرور دارای تعدادی ویژگی مشترک هستند، که عبارتند از:
- پشتیبانی از پروتکل‌های FTP و SFTP و در نتیجه امکان برقراری اتصال با سرور اصلی و مدیریت فایل‌های مرتبط با سرور شما
- به‌کارگیری و پشتیبانی از زبان‌های html، css و javascript به منظور توسعه Front End در هر دوی این سیستم عامل‌ها
- پشتیبانی از زبان‌های perl ruby، php و python و امکان استفاده از بانک‌های اطلاعاتی MTSQL و SQLITE
مقایسه دو سیستم عامل ویندوز و لینوکس بر اساس دو عامل تعیین‌کننده
- مقایسه از نظر امنیت
- مقایسه از نظر کاربرد
بررسی دو سیستم عامل ویندوز و لینوکس از نظر امنیتی
نظر دادن در این باره به صورت قطعی نخواهد بود زیرا امنیت یک موضوع نسبی است. اما در همین مقیاس نسبی، سیستم عامل لینوکس امنیت بهتری را ارائه می‌دهد و دلیل آن هم به قابلیت پشتیبانی این سیستم عامل از نرم‌افزارهای متنوع کد باز و توسعه‌دهندگان کوچک و بزرگ برمی‌گردد.ویژگی کد باز بودن لینوکس در کنار مزایایی که دارد، خود می‌تواند زمینه را برای نفوذ هکرها فراهم سازد. در طرف دیگر ماجرا، رابط گرافیکی قوی ویندوز و نیز به کارگیری نرم‌افزارهایی که به کاربر احساس امنیت می‌دهد، موجب افزایش ریسک‌های احتمالی می‌شود و به دلیل بسته بودن کد هسته، وجود باگ در سیستم عامل تا سال‌های زیادی، احتمال دارد پنهان بماند و کماکان بستر سوء استفاده را فراهم سازد.
بررسی دو سیستم عامل ویندوز و لینوکس از نظر کاربرد
چنانچه قصد استفاده از نرم‌افزارهای مبتنی بر PHP داشته باشید، به طور معمول سیستم عامل انتخابی شما لینوکس خواهد بود. در حالی که نرم افزارهای تحت ASP، شما را به سمت استفاده از ویندوز هدایت خواهند کرد. آن چه گفتیم به صورت کلی است اما در ادامه باید بگوییم که امکان میزبانی (هاستینگ) در هر دو نوع سرور لینوکسی و سرور ویندوز، فراهم است زیرا هر دو می‌توانند از سیستم‌های مدیریت محتوا از جمله وردپرس و نیز راه‌اندازی برنامه‌های کاربردی پشتیبانی کنند. اگر از نرم‌افزارهایی استفاده می‌کنید که تحت زبان ASP هستند و یا نیاز به دیتاسنتر MSQL Server مایکروسافت دارند ( نیازمند سرویس‌های مایکروسافت هستند)، استفاده از سرور ویندوز، می‌تواند پاسخ مناسبی به نیازهای شما باشد. اما اگر نیاز به پشتیبانی از PHP داشته باشید، توصیه می‌شود سرور لینوکس را با توجه به قابلیت‌ها و امنیت سرور و نیز نیاز کاربران انتخاب کنید. لازم به ذکر است که موارد گفته شده، بخشی از کاربردهای سرور ویندوز و سرور لینوکس است.
کدام یک از سیستم‌عامل‌های سرور برای شما مناسب‌تر است؟
اکنون که با انواع سیستم عامل‌های سرور آشنا شدید، انتخاب بهترین سیستم عامل سرور، به نیازهای کسب و کاری شما بستگی دارد و این که به دنبال چه امکاناتی هستید. اولویت‌های کاری شما چیست؟ امنیت بالا در اولویت است یا به صرفه بودن و متناسب با بودجه اندک سازمان؟ هرکدام از سیستم عامل‌های گفته شده، روی بعضی از موارد متمرکزتر عمل می‌کنند، پس با تعیین اولویت سازمان خود، می‌توانید بهترین سیستم عامل سرور ر انتخاب کنید پس برای انتخاب بهترین سیستم عامل سرور بار دیگر تأکید می‌کنیم که به موارد زیر توجه کنید: مدیریت سرورهای لینوکس آسان نیست و نیاز به تخصص و دانش کافی دارد، حال آن‌که مدیریت فایل در آن به سادگی انجام می‌شود. سیستم عامل با سرعت بالاست و در صورتی که از بودجه کافی برخوردار نیستید و در عین حال سخت‌افزارهای قدرتمند، موردنیازتان نیست، انتخاب لینوکس یک انتخاب ایده‌آل است. توجه کنید که پشتیبانی از لایه .Net به طور پیش‌فرض توسط لینوکس انجام نمی‌شود، در نتیجه انتخاب لینوکس برای محیط مایکروسافت، انتخاب عاقلانه‌ای نیست.
سرورهای ویندوز از مدیریت ساده‌تری برخوردارند و دلیل آن هم به رابط کاربری user friendly آن برمی گردد. نگه‌داری از سرورهای ویندوز، هزینه زیادی دارد و ارتقای تمامی نرم افزارها مستلزم صرف هزینه است. ضمن آن که سخت افزار مناسب خود را می‌طلبد که آن‌‌هم، هزینه‌ای جداگانه خواهد داشت. اما هر زبان و فناوری در این سرور قابل استفاده است. اکنون با توجه به شناختی که نسبت به انواع سیستم عامل سرور به دست آوردید، می‌توانید با توجه به نیازهای خود، بهترین سیستم عامل را برای سرور خود انتخاب کنید. در صورتی که نیاز به راهنمایی، مشاوره و نیز نصب و راه‌اندازی سیستم عامل سرور دارید، می‌توانید با کارشناسان فنی ساپراصنعت تماس بگیرید.
